Medewerkers die langdurig weinig vakantiedagen opnemen, kunnen hun bovenwettelijke vakantiedagen in bepaalde gevallen afkopen, uitruilen voor andere arbeidsvoorwaarden of afstaan aan collega’s die bijvoorbeeld mantelzorger zijn.

Op deze pagina

vervaltermijn vakantiedagen

Wettelijke vakantiedagen die je medewerker niet binnen zes maanden na het opbouwjaar heeft opgenomen, komen te vervallen. Ongebruikte vakantiedagen uit 2022 vervallen dus op 1 juli 2023. In sommige gevallen vervallen de niet-opgenomen vakantiedagen pas na vijf jaar.

vakantiedagen afkopen

Als werkgever mag je alleen de dagen boven de wettelijk vastgestelde twintig vakantiedagen per jaar (de bovenwettelijke vakantiedagen) afkopen. Je medewerker krijgt dan geld in ruil voor de opgespaarde vakantiedagen. Neemt je medewerker minder dan het wettelijk minimumaantal vakantiedagen op, dan kan hij het resterende minimumaantal vakantiedagen in het jaar daarop niet laten afkopen.

Je bent als werkgever niet verplicht om de niet-opgenomen bovenwettelijke vakantiedagen uit te betalen. Andersom zijn je medewerkers ook niet verplicht om hun dagen te verkopen als jij dat zou willen.

vakantiedagen uitruilen

Een medewerker kan zijn bovenwettelijke vakantiedagen ook ruilen voor andere arbeidsvoorwaarden. Over deze uitruil moet hij met jou als werkgever afspraken maken die jullie schriftelijk moeten vastleggen.

Neem bijvoorbeeld een medewerker die tijdens haar zwangerschapsverlof gewoon vakantiedagen heeft opgebouwd. Omdat ze voldoende heeft gehad aan haar verlof, wil ze in plaats daarvan liever een cursus volgen of die dagen uitbetaald krijgen. Jullie kunnen hierover samen afspraken maken.

Er zijn ook werkgevers bij wie medewerkers hun opgebouwde vakantie-uren kunnen inruilen voor een fiets. De verschillende mogelijkheden zijn vaak in de cao opgenomen.

vakantiedagen delen met collega’s

Is een medewerker mantelzorger, dan kan het gebeuren dat de mogelijkheden voor het opnemen van zorg- en/of calamiteitenverlof niet voldoende zijn. Medewerkers die vakantiedagen over hebben, mogen deze dan - vrijwillig en onder bepaalde voorwaarden - afstaan aan hun collega.

Voor het delen van vakantiedagen gelden de volgende voorwaarden:

  • de werkgever bepaalt of het delen van vakantiedagen binnen de organisatie mogelijk is

  • het delen van vakantiedagen gebeurt altijd vrijwillig. De werkgever mag dit niet verplichten

  • er mag geen vergoeding tegenover staan

  • medewerkers mogen alleen hun bovenwettelijke vakantiedagen delen

  • er moet duidelijk zijn vastgelegd onder welke voorwaarden en in welke situaties medewerkers hun verlofdagen mogen delen.

Als je als werkgever het delen van verlof mogelijk wil maken, check dan eerst of er al bepalingen in de cao staan. Ook is het verstandig om de ondernemingsraad bij het beleid te betrekken, omdat de OR instemmingsrecht heeft op het vaststellen of wijzigen van een vakantieregeling. 

Leg vervolgens duidelijk vast en communiceer in welke situatie(s) en onder welke voorwaarden verlofdagen gedeeld mogen worden met collega’s. Willen medewerkers gebruikmaken van de regeling, dan is het aan te raden om samen met de betrokkenen een overeenkomst op te stellen, waarin staat dat:

  • het overdragen van de vakantiedagen het initiatief is van de delende medewerker

  • die medewerker daar geen geldelijke vergoeding voor ontvangt

  • de werkgever hieraan meewerkt.