Er bestaat geen wet die bepaalt welke feestdagen in Nederland vrije dagen zijn. En ook zijn er geen wettelijke regels die bepalen dat je als werkgever je medewerkers op vrije feestdagen moet doorbetalen. Werkgevers en medewerkers hebben hierover afspraken gemaakt die zijn vastgelegd in cao’s of in de arbeidsvoorwaarden.
Het is gebruikelijk dat medewerkers op officieel erkende feestdagen betaald vrij krijgen, zonder dat die dagen van hun vakantiedagensaldo af gaan. Voor Goede Vrijdag en Bevrijdingsdag gelden vaak andere regels.
Op deze pagina
officiële feestdagen
De officiële feestdagen in Nederland van 2023 zijn:
-
nieuwjaarsdag: zondag 1 januari
-
goede vrijdag: vrijdag 7 april
-
eerste paasdag: zondag 9 april
-
tweede paasdag: maandag 10 april
-
koningsdag: donderdag 27 april
-
bevrijdingsdag: vrijdag 5 mei
-
hemelvaartsdag: donderdag 18 mei
-
eerste pinksterdag: zondag 28 mei
-
tweede pinksterdag: maandag 29 mei
-
eerste kerstdag: maandag 25 december
-
tweede kerstdag: dinsdag 26 december
algemeen erkende en niet-erkende feestdagen
Nederland kent een aantal algemeen erkende (christelijke) en niet-erkende feestdagen. Algemeen erkende feestdagen zijn Nieuwjaarsdag, Goede Vrijdag, Pasen, Koningsdag, Bevrijdingsdag, Hemelvaartsdag, Pinksteren en Kerstmis. In steeds meer cao’s staan tegenwoordig ook afspraken over niet-erkende feestdagen als het islamitische Suikerfeest aan het einde van de ramadan (21 april 2023) of het hindoeïstische Lichtjesfeest (Divali, 12 november 2023).
cao of arbeidsovereenkomst bepaalt
In de cao of arbeidsovereenkomst staat of medewerkers (betaald) vrij zijn op feestdagen of dat medewerkers een algemeen erkende feestdag kunnen inleveren voor een niet-erkende feestdag.
Zo is Bevrijdingsdag (5 mei) een nationale feestdag, maar dit betekent niet automatisch dat een medewerker recht heeft op een betaalde vrije dag. Per sector gelden andere regelingen. Veel cao’s bepalen dat medewerkers eens in de vijf jaar (het lustrumjaar) vrij zijn. Lustrumjaren zijn in dit geval 2025 en 2030. Zijn er in de cao geen afspraken gemaakt of heeft een bedrijfstak geen cao, dan beslist de werkgever of zijn medewerkers op die dagen betaald vrij zijn.
andere vrije dagen
De werkgever mag dagen aanwijzen waarop medewerkers verplicht een vakantiedag moeten opnemen. Een voorbeeld is de dag na Hemelvaartsdag. Deze verplichte vrije dag moet in de arbeidsovereenkomst of cao zijn opgenomen. Bovendien moet de werkgever het loon op deze dag doorbetalen, tenzij zijn medewerkers ermee akkoord gaan dat zij geen salaris krijgen.
De werkgever kan er ook voor kiezen om een extra vrije dag of ‘pret-verlofdag’ toe te kennen. Hij geeft zijn personeel dan betaald vrij buiten de feestdagen- of vakantieregeling om. Zijn medewerkers hoeven geen vakantiedag in te leveren. Deze pret-verlofdag mag de werkgever ook weer schrappen. Hij hoeft daarvoor geen extra vakantiedag in de plaats te geven.
loondoorbetaling en toeslagen tijdens feestdagen
Doorbetaling van het loon tijdens vrije feestdagen en eventuele toeslagen op het uurloon van medewerkers die tijdens de feestdagen wel werken, worden bij cao of in de arbeidsovereenkomst geregeld. Zo staat in alle cao’s dat een werknemer op officiële feestdagen zijn loon krijgt doorbetaald. Voorwaarde is wel dat de feestdag op een dag valt waarop de medewerker normaal zou werken.
De meeste cao’s bepalen ook dat de werkgever medewerkers die werken op feestdagen een toeslag op het normale loon moet betalen. Deze toeslag kan variëren van 50 tot 100%.
Valt een onderneming niet onder een cao, en staat er niets over feestdagen in de arbeidsovereenkomst? Dan kan de werkgever zijn medewerkers in principe verplichten om te werken op algemeen erkende feestdagen. Maar dat zal zeker op verzet stuiten. Beter is het om goede afspraken te maken en die op te nemen in de arbeidsovereenkomst.