Agressie en geweld zijn – net als pesten, seksuele intimidatie en werkdruk – een vorm van psychosociale arbeidsbelasting. Medewerkers kunnen het slachtoffer worden van agressie en geweld door bijvoorbeeld een roofoverval op een winkel, bedreiging door een klant of patiënt, of intimiderend gedrag van een collega.

Op deze pagina

voorbeelden van agressie op het werk

Het Arboportaal noemt drie verschillende vormen van agressie:

  • verbale agressie: schelden, beledigen

  • fysieke agressie: schoppen, slaan, met een wapen dreigen, overvallen worden

  • psychische agressie: bedreigen, intimideren, beschadigen van eigendommen.

verplichtingen van de werkgever

Als werkgever ben je, volgens de Arbowet en het Burgerlijk Wetboek, verplicht om je personeel te beschermen tegen agressie en geweld op het werk. Dat geldt voor agressie van klanten of patiënten (externe agressie) maar ook voor geweld dat gebruikt wordt door collega’s (interne agressie).

In de verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) moet je vastleggen met welke arbeidsrisico’s op het gebied van agressie en geweld je medewerkers te maken kunnen krijgen op het werk. In het plan van aanpak van de RI&E moet staan welke maatregelen je neemt om deze risico's tegen te gaan. Bijvoorbeeld het installeren van videobewaking, het aanpassen van openings- en sluitingstijden (in donkere wintermaanden eerder dicht), het opstellen van huisregels waaraan bezoekers zich moeten houden of het plaatsen van kassa’s op overzichtelijke plekken.

De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) beschrijft elf maatregelen die je als goed werkgever moet nemen om je medewerkers tegen agressie en geweld te beschermen. De NLA toetst of je als werkgever voldoet aan de bescherming die je medewerkers volgens de Arbowet moet bieden. Doet een werkgever dat niet of onvoldoende dan kan de NLA de werkgever opdragen beleid te maken of aan te passen, of zelfs een boete geven.

Met de Zelfinspectietool Werkdruk en ongewenst gedrag kun je controleren of je organisatie voldoet aan de eisen van de Nederlandse Arbeidsinspectie.

onafhankelijk vertrouwenspersoon

Voor mensen die op hun werk met geweld te maken krijgen, is het belangrijk dat zij hierover praten. Bijvoorbeeld tijdens het werkoverleg, met hun leidinggevende of met de bedrijfsarts of, als dat niet lukt, met een onafhankelijke vertrouwenspersoon binnen het bedrijf. In bedrijven en sectoren waar psychosociale arbeidsbelasting te verwachten valt, moet je als werkgever zorgen dat er een vertrouwenspersoon in je organisatie is waar medewerkers terechtkunnen.