Als op een najaars zaterdag de Stones in de Johan Cruijff Arena ‘het dak eraf’ spelen, dan hebben 2.000 vaste- en flexwerkers (onder meer via Randstad) dat mede mogelijk gemaakt. Voor een succesvol event in de voetbal- en muziektempel wordt vaker gebruikgemaakt van technologische innovaties, met sensoren die waarschuwen dat prullenbakken vol zijn en een toilet een schoonmaakbeurt nodig heeft.

De Johan Cruijff Arena is het thuisstation van hoofdhuurder Ajax, maar buiten de speeldagen is de multifunctionele locatie gastheer van concerten en andere evenementen. ‘Dit is een pakhuis vol techniek’, zegt Hidde Salverda, Director of Operations van de ArenA. Hij zet de technologische middelen van vandaag in om kosten te besparen, efficiënter te werken en vooral, zoals hij het zegt ‘de fan experience te maximaliseren’. ‘We willen zo veel technologische hoogstandjes invoeren dat we in 2020 het meest innovatieve stadion ter wereld zijn.’

amsterdam innovation arena

De vernieuwingen worden veelal ‘geboren’ in het Amsterdam Innovation Arena initiatief dat de Arena heeft opgezet met partners, waaronder de gemeente Amsterdam, Amsterdam Smart City, Huawei, Microsoft, TNO en KPMG. ‘Dit stadion is een broedkamer, een ‘living lab’ voor technologische vernieuwingen’, zegt Salverda. Die komen ten goede aan de vaste huurders zoals Ajax, KNVB, Mojo (concerten), ID&T (dance) en Rocket (De Toppers). ‘Dat begint al bij het aanbieden van technologische faciliteiten. Zo kunnen zij hun website linken naar onze ‘mobility portal’ waarmee fans hun reis naar het stadion kunnen organiseren. Zo proberen we het bezoekers zo makkelijk mogelijk te maken. Dat moet, want in deze concurrerende markt moeten wij altijd de verwachtingen overtreffen. 

Technologie ondersteunt ook nadrukkelijk de organisatie. Neem bijvoorbeeld de megaklus om het complex te beveiligen, schoon te maken en om bezoekers wegwijs te maken: je hebt er overzicht en informatie voor nodig. De Arena vertrouwt steeds meer op sensoren die fungeren als ‘ogen’ en ‘oren’. Sensoren in toiletten (actie: schoonmaken), in vuilnisbakken (actie: legen), zelfs in geverfde oppervlakken (actie: nieuw laagje aanbrengen). 

naar datagestuurd werken

‘De sensoren stellen ons in staat over te stappen van protocol-gestuurd naar datagestuurd werken’, legt Salverda uit. ‘In plaats van dat schoonmakers periodiek hun rondjes langs toiletten en vuilnisbakken maken, delen ze nu hun werk in naar behoefte: de voorzieningen geven aan de hand van sensoren aan of er werk aan de winkel is.’ De Internet of Things (IoT) oplossing maakt deel uit van een nieuw gebouwenbeheersysteem die innovatiepartners BAM en Honeywell leveren. Dat bespaart zeker veel op schoonmaakkrachten? ‘Besparen doet het zeker, maar schrappen in inzet van mensen is niet het eerste motief. Sommige evenementen leveren zo veel druk op de voorzieningen dat we extra mensen in de schoonmaakploeg moeten opnemen.’ 

computermodellen

De Arena gebruikt ook big data om de operatie te ondersteunen. Als bekend is hoe bezoekers zich tijdens evenementen door de Arena bewegen, kunnen computermodellen voorspellen waar grote drukte zal ontstaan – en maatregelen worden genomen om de veiligheid te garanderen. Door data te combineren kan de ArenA ook berekenen wanneer de wachttijden bij de kiosken zal oplopen. De controlekamer kan aangeven dat er extra kassa’s open moeten, zodat klanten sneller worden geholpen. 

Een nieuwe ontwikkeling zijn ook de ‘beacons’, zendertjes die op allerlei plaatsen in het complex zijn geplaatst, met name bij nooduitgangen. De ‘beacons’ gaan ook de bezoeker helpen; wanneer deze in de buurt van zo’n zender komt, kan bijvoorbeeld informatie ontvangen op de smartphone over het aanbod van food en drinks.

multi-inzetbaar

‘Als wij medewerkers op den duur – door apps op hun smartphone – nog beter en geautomatiseerd kunnen wijzen op behoeften en knelpunten, zijn ze in staat om gerichter te werken. Het idee is om ze multi-inzetbaar te maken op basis van actuele behoeften, in plaats van dat elke medewerker op zijn vaste plek één ding staat te doen. Eerst toegangscontrole, vervolgens meedraaien bij andere functies zoals de beveiliging, de horeca en het opruimen na afloop van het evenement: het kan met de nieuwe technologie. Het werk wordt er interessanter en veelzijdiger door.’ 

sensoren in het veld

De Arena wil hoofdhuurder Ajax kwaliteit bieden, bijvoorbeeld door te zorgen voor een superstrak veld. Eenmaal per jaar laat de Arena een nieuwe grasmat aanleggen, een hybride mat die in Limburg wordt ‘gekweekt’. ‘Een flinke investering , die we het liefst maar één keer per jaar doen. Doordat de mat is voorzien van een groot aantal sensoren kunnen we met computeranalyses zien welke samenstelling de kunstmest moet hebben om het gras gezond te houden. We willen naar een lerend model waarin we precies kunnen voorspellen hoe we de invloeden van weer, lichtinval en speelintensiteit op het gras kunnen opvangen. Goed data analyseren, dat is de kunst.’ Overigens komen managers van stadions elders uit de wereld die kunst geregeld afkijken bij de Arena. 

De deur voor technologie staat dus bij de Arena wijd open. ‘De tools maken een snelle ontwikkeling door. Zo kunnen wij informatie op de werkvloer delen en het werk van onze medewerkers sturen. Smartphone apps zijn in aantocht waarmee medewerkers bezoekers kunnen informeren, die transacties aankunnen én waarin je workflows organiseert. Wij zijn er klaar voor.’

Let wel, zo waarschuwt Salverda nog: ‘Denk niet dat de robot de baas wordt in de Arena. Juist in de entertainment business is menselijk contact belangrijk. Wij investeren graag in service-medewerkers, stewards en hostessen, zodat bezoekers bij het Stones-concert een topervaring hebben. Mede door de toepassing en kennis die we opdoen met technologie kunnen we de fan experience voor onze bezoekers verder optimaliseren.’

meer info over de impact van technologie

Door technologie verandert de wereld van werk sneller dan ooit. Welke positie heeft de werkende mens in organisaties waarin robots repetitief maar ook ‘slim’ werk overnemen? Waar machines met AI-tech aan boord razendsnel leren? Lees hier meer over de impact van technologie.