Eind 2023 waren er 444.000 werkzaam in de sector vervoer en opslag (Bron: CBS statline). Van orderpickers tot chauffeurs, van teamleiders tot koeriers; al deze mensen zijn onmisbaar voor de BV Nederland. Via Randstad werken er dagelijks zo'n 12.000 medewerkers in de logistiek.
Ook in 2024 zal de Nederlandse arbeidsmarkt gespannen zijn en blijft het vinden van nieuwe medewerkers nog altijd een stevige uitdaging. Afwachten is geen optie.
jos, herken jij binnen de logistiek het belang van ‘in actie komen’?
Jos: ‘Ja, dat gebeurt ook al gelukkig. We zien in de logistiek steeds vaker dat niet zozeer de vraag, maar de arbeidscapaciteit het vertrekpunt is voor planning. De sector staat op de derde plaats wat betreft arbeidsmarktspanning en dat is in dit geval geen fijne top 3. Er zijn nog steeds veel meer vacatures dan beschikbare medewerkers (red. zie figuur). Het is wel zo dat door de afzwakkende markt het personeelstekort de grootste piek achter de rug heeft, maar de arbeidsmarkt blijft ook in 2024 krap. Wij merken dat heel veel bedrijven in de logistiek kampen met een tekort aan personeel (red. 40% bron: ING). De werkdruk zorgt tegelijkertijd voor een hoger ziekteverzuim, waardoor het proces nog verder onder druk komt te staan.’
Iris: ‘Precies, de druk is echt hoog. Door de spanning op de arbeidsmarkt is het steeds moeilijker medewerkers te vinden en te binden. Met als resultaat dat het werk door minder mensen gedaan moet worden óf door mensen die minder geschikt zijn voor de werkzaamheden. Bij veel bedrijven begint dat echt z’n tol te eisen; de productiviteit staat onder druk. En het foutenpercentage, bijvoorbeeld door pickfouten in het distributiecentra, neemt toe. Het is voor werkgevers in de logistiek dan ook echt aanpoten om alle ballen in de lucht te houden.’
"mijn tip voor 2024? maak de mindshift: je medewerkers zijn je grootste goed. behandel ze ook zo."
- Jos Brueker, directeur Logistiek bij Randstad.
In onze nieuwe paper worden vijf trends benoemd die werkgevend Nederland in 2024 niet mag missen: benut potentieel beter, AI als onmisbare tool, mentale gezondheid op de werkplek, focus op praktische beroepen en futureproof zijn door slimme strategie.
herkennen jullie deze trends en ontwikkelingen in de logistieke sector, jos en iris?
Jos: ‘Vooral de trend om potentieel beter te benutten wil ik voor de logistiek extra sterk benadrukken. Daar worden in de sector al veel meters in gemaakt; ook in 2024 moet dat onderwerp hoog op de agenda blijven. De logistiek blijft kampen met schaarste én druk op imago. En dat tegen de achtergrond van schaalvergroting en automatisering. Er ligt veel druk op operationele kosten en investeringen. Ook om te kunnen voldoen aan het extreme centraal stellen van de consument, met trends als same day delivery en real-time tracking. Om al deze ontwikkelingen bij te kunnen benen is goed personeel onmisbaar.’
Iris: ‘Klopt ja en daar wringt de schoen helaas. De druk is in de sector enorm toegenomen door marketing beloftes aan de klant, vooral door grote organisaties. Vandaag besteld? Morgen nog in huis. Denk er maar eens over na wat er allemaal moet gebeuren als je dat voor vier winterbanden doet. Wat voor werk daar allemaal achter zit.’
Jos: ‘En daar hebben we in Nederland al een heel mooi concept voor en dat heet de winkel.’
Iris: ‘Dat lijken we haast te vergeten inderdaad. En al die beloftes moeten waargemaakt worden, in de distributiecentra, door koeriers, door chauffeurs. De processen zijn veranderd, waardoor de druk op de factor personeel enorm is toegenomen. Terwijl het werken in de logistiek, zeker in de distributiecentra, voor veel mensen niet direct hun droombaan is.’
Jos: ‘Toch zien we dat als mensen er eenmaal mee in aanraking zijn gekomen, het vaak juist goed bevalt. Onbekend maakt onbemind. Zeker nu veel werkgevers doordrongen zijn van het belang om aantrekkelijk te zijn als werkgever. We zien ook dat organisaties steeds beter gaan kijken hoe ze die klantbeloftes beheersbaarder kunnen maken. Bijvoorbeeld door te variëren in prijs bij bezorgopties of het vragen van een vergoeding bij retourneren. Proces en personeel gaan steeds meer hand in hand. En dat is een goede ontwikkeling.’
Iris: ‘Zo hoort het inderdaad. En kijk echt goed naar wie je al hebt rondlopen, het is zoveel slimmer om te investeren in mensen die er al zijn dan telkens weer nieuwe mensen te moeten aantrekken. Hoe langer mensen bij je blijven werken, hoe hoger de productiviteit. Er is een aantoonbaar verband tussen tevredenheid, verblijfsduur en productiviteit. Het vinden en binden van dit talent moet óók in 2024 topprioriteit zijn voor jou als werkgever binnen de sector.’
als je naar de veranderde wet- en regelgeving in de logistiek voor 2024 kijkt, welke wijziging heeft dan de meeste impact op de logistiek?
Jos: ‘Toch wel de invoering van het wettelijk minimum uurloon. Voor iedere medewerker van 21 jaar en ouder geldt nu een vast minimumuurloon van € 13,27. Tot en met 31 december 2023 konden de minimumlonen per uur nog verschillen naar omvang van de werkweek. Dat is nu gelijk getrokken. Dat betekent voor veel logistieke bedrijven een forse stijging van de kosten. Het is absoluut een goede ontwikkeling voor de werknemers en ook wordt het werk er aantrekkelijker door. Alleen voor organisaties wordt het nog meer puzzelen, de marges zijn al gering.
Iris: ‘Een andere ontwikkeling om goed in de gaten te houden zijn de plannen voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Het ministerie van SZW heeft in samenwerking met de sociale partners gewerkt aan de uitwerking van het ‘arbeidsmarktpakket’. Het doel hiervan is om het vaste contract bij structureel werk weer de norm te laten zijn. Het wetsvoorstel wordt mogelijk in het tweede kwartaal van 2024 aangeboden aan de Tweede Kamer. De inwerkingtreding zou dan op 1 januari 2025, 1 juli 2025 of 1 januari 2026 kunnen zijn.’
flinke uitdagingen als ik dat zo hoor, jos en iris. hebben jullie tips voor werkgevers in de sector?
Jos: ‘Mijn belangrijkste tip is om echt aan de slag te gaan met het strategisch plannen van je personeel. Om van tactisch plannen en managen de stap te zetten naar strategische personeelsplanning. Wat is mijn werkaanbod, nu en de forecast voor straks? Wie heb ik daarvoor in huis? Wie wil ik in huis hebben? Nu, op de middellange termijn en op de lange termijn? Hoe richt ik de vaste bezetting in, hoe regel ik flexibiliteit en hoe hyperflexibiliteit? Zorg er verder voor dat je je personeel langer houdt dan je nu doet. Door ze perspectief te bieden, door te zorgen voor een fijne werkplek en sfeer. Zo hou je meer grip op het voorkomen van onnodige kosten en verbeter je je productiviteit.’
Iris: ‘Om je te laten regeren door de waan van de dag is niet langer houdbaar. De ontwikkelingen gaan te snel, de wetgeving beperkt meer en meer flexibiliteit, de marges staan teveel onder druk. We zien bij onze klanten dat de wens ook steeds groter wordt om gebruik te maken van de lokale arbeidsmarkt naast de inzet van -overigens voor de sector onmisbare! - arbeidsmigranten. Lokaal talent kun je beter aan je binden, bijvoorbeeld met opleidingen. Dat motiveert en stimuleert een langere verblijfsduur. Zo creëer je meerwaarde voor je organisatie.’
hoe doe je dat goed, dat binden van talent?
Jos: 'Aantrekkelijk werkgeverschap is een must in de sector. Niet alleen voor het vinden van mensen, maar als ze bij je de drempel over stappen begint het eigenlijk pas echt. Aan de voorkant gaat het erom dat je (toekomstige) medewerkers een eerlijk, echt en origineel beeld van jou geeft als werkgever. En dan is het walk the talk, maak je beloftes waar. Zeker als je met veel leveranciers van personeel werkt kan dat scheef lopen. Iedereen is gelijk en verdient dezelfde behandeling. Waarbij een belangrijk aandachtspunt cultuur is. Veel logistieke bedrijven hebben een mix aan nationaliteiten rondlopen, het is nodig om daar een plan op te maken. Hoe zorg je voor een fijne sfeer? Hoe overwin je taalbarrières en hoe stem je gewoontes op elkaar af?’
Iris: ‘Ik geloof sterk in de combinatie werken en leren. De logistiek heeft daar mooie opties voor, zeker als je naar de hele keten kijkt. Het tekort aan CE-chauffeurs is een groot probleem. Bij Randstad Transport leiden we chauffeurs op. Wat dan een handig pad is, is om talent eerst in je distributiecentrum te laten starten terwijl hij of zij ook opgeleid wordt tot chauffeur. Of je laat iemand starten als koerier en laat hem of haar tegelijkertijd opleiden tot chauffeur. Zo creëer je je eigen talentpool. Hier hebben we al veel mooie voorbeelden van gezien.’
Jos: ‘Ook hier weer een haakje naar vooruit kijken. De sector is sterk in ontwikkeling door technologie en robotisering. We zien bij steeds meer klanten combinaties van traditioneel en geautomatiseerd. Voor gebruik van autostore faciliteiten heb je deels andere mensen nodig; de behoefte ontwikkelt zich meer in de richting van operators. Dit is ook een schaars beroep. Kijk dus nú al in je huidige bezetting of er mensen zijn die dit in hun mars hebben en laat ze tijdig starten met een opleiding. Ook zo hou je zelf regie over talent en ben je goed voorbereid op de toekomst.’
Iris: ‘Verplaats je ook echt in je mensen. Denk bijvoorbeeld na over bereikbaarheid, niet iedereen heeft een auto en kan gemakkelijk om 06.00 uur ergens ver buiten de bebouwde kom komen werken. Hoe maak en hou je het leuk om voor jou te komen werken? Mijn tip voor 2024 is investeren in oprechte aandacht voor de mens in het logistieke proces. Bijvoorbeeld door talent voor ze bij jou komen werken vast filmpjes te laten sturen hoe het er bij je uitziet op de vloer, wie de leidinggevende wordt en waar de kantine is. Dat is even een investering, maar het betaalt enorm uit zien wij in de praktijk.’
Wat gaat er op het gebied van arbeidsrecht in 2024 voor jou, als werkgever, en je personeel veranderen? Randstad zet het laatste arbeidsmarktnieuws, de actuele hr-trends en de nieuwe wettelijke regels voor je op een rij. Met dit complete overzicht ben je direct helemaal bij en goed voorbereid op wat er komen gaat. Download hieronder gratis de paper. Na het invullen en het verzenden van je gegevens ontvang je de whitepaper in je e-mail.
paper update wet- en regelgeving 2024
