Schijnzelfstandigheid betekent dat je werkt als zzp’er, maar eigenlijk een werknemer bent volgens de wet DBA. Met andere woorden: je doet als zelfstandige werk wat sterke kenmerken vertoont van werknemerschap. En dat mag niet.

Sterker nog: dit kan problemen opleveren voor zowel jou als je opdrachtgever. De Belastingdienst kijkt naar de samenwerking in de praktijk. Denk bijvoorbeeld aan of je werkt onder leiding en toezicht? Kun je vrij je werk indelen? Heb je meerdere opdrachtgevers? 

Als dit niet zo is, kan er sprake zijn van schijnzelfstandigheid. Met nadruk op kan, want De Belastingdienst kijkt echt naar individuele gevallen. Dus het zou best zo kunnen zijn dat de ene zzp’er op een afdeling wel voldoet aan de regelgeving en de ander niet.

Wordt achteraf vastgesteld dat je schijnzelfstandig bent? Dan kan dit grote gevolgen hebben voor jou als zzp’er. Naast een boete kan je naheffingen krijgen op fiscale voordelen die je hebt genoten.

De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) bepaalt of een zzp’er écht zelfstandig werkt of dat er eigenlijk sprake is van een arbeidsovereenkomst. De wet is bedoeld om arbeidsrelaties tussen opdrachtgevers en zelfstandigen te verduidelijken en schijnzelfstandigheid tegen te gaan.

Naast de uitgangspunten in de wetgeving, worden ook de gronden voor het bepalen van zelfstandigheid uit het zogeheten ‘Deliveroo-arrest’ meegenomen in het besluit of een zzp’er écht zelfstandig is. Hierin heeft de Hoge Raad besloten dat niet alleen het contract telt, maar vooral hoe je écht werkt. Daardoor kan het gebeuren dat twee zzp’ers precies hetzelfde werk doen, maar de één wel écht zelfstandig is en de ander eigenlijk niet.

Dat maakt het natuurlijk best ingewikkeld. Deze tien gezichtspunten bepalen de aard van jouw arbeidsrelatie:

wet dba regels

  • 1. aard en duur van de werkzaamheden

    Als zelfstandige ben je ingehuurd voor specifieke projecten met een vooraf bepaalde duur.

  • 2. manier waarop de werkzaamheden en werktijden zijn bepaald

    Een zelfstandige bepaalt zelf wanneer en waar hij werkt, binnen de afgesproken deadlines.

  • 3. inbedding in de organisatie

    Een zelfstandige werkt onafhankelijk en heeft geen vaste plek binnen de organisatie.

  • 4. verplichting tot persoonlijk uitvoeren van het werk

    Een zelfstandige kan zelf het afgesproken werk uitvoeren óf het uitbesteden, afhankelijk van de overeenkomst.

  • 5. manier waarop afspraken tot stand zijn gekomen

    Bij een zelfstandige is er geen sprake van een sollicitatieprocedure. De overeenkomst van een opdracht wordt opgesteld op basis van onderlinge afspraken over de te verrichten diensten.

  • 6. manier waarop de beloning is bepaald en wordt uitbetaald

    Een zelfstandige factureert zijn diensten op basis van afgesproken tarieven, exclusief btw, en zelf verantwoordelijk is voor belastingafdracht.

  • 7. hoogte van de beloning

    Een zelfstandige bepaalt zijn eigen tarieven, die liggen vaak hoger vanwege het ontbreken van sociale voorzieningen.​

  • 8. mate waarin de opdrachtnemer bij de opdracht commercieel risico loopt

    Een zelfstandige draagt het ondernemersrisico, inclusief het risico op opdrachten die uitblijven of niet betaald worden.

  • 9. gedrag in het economisch verkeer als ondernemer

    Een zelfstandige is actief op zoek naar nieuwe opdrachten en onderhoudt een netwerk van klanten.

  • 10. betekenis van contractuele bepalingen

    Een overeenkomst van opdracht specificeert de te verrichten diensten, deadlines, tarieven en eventuele boetes bij niet-naleving.

Om te kijken of jij schijnzelfstandig bent of niet, kijkt De Belastingdienst echt naar jouw persoonlijke situatie. Hoe verloopt de samenwerking in de praktijk? Het kan dus best zo zijn dat je een modelovereenkomst hebt getekend, maar wél een boete krijgt. Als je feitelijk gezien als werknemer werkt, dan loop je risico. 

Twijfel je of je voldoet? Ga dan vrijblijvend in gesprek met ons. 

neem contact op

In sommige sectoren is het risico op schijnzelfstandigheid extra groot. Werk je in de zorg, kinderopvang, bouw, transport of onderwijs? Dan is de kans groter dat de Belastingdienst je opdracht als dienstverband beoordeelt.

zzp’en in de zorg: strenge handhaving per 2025

Werk je als verpleegkundige, verzorgende of begeleider? Dan wordt het vanaf 2025 lastiger om als zzp’er te blijven werken. De zorgsector kent namelijk vaak een hoge mate van leiding en toezicht, wat niet past bij zelfstandig ondernemerschap. Hoe dit precies zit, lees je hier.

zorg, zzp en dba

zzp’en in de kinderopvang vindt per 2025 niet meer plaats

Werk je als zzp’er in de kinderopvang? Dan moet je rekening houden met het feit dat je opdrachtgever je een vast contract wilt aanbieden. De branchevereniging, en steeds meer opvanglocaties, stoppen namelijk met zzp’ers inhuren. 

De reden is simpel: zzp’ers in de kinderopvang doen exact hetzelfde werk als de pedagogisch medewerkers in loondienst. Dus er is vrijwel altijd sprake schijnzelfstandigheid. Lees hier wat je kan doen:

wet dba en kinderopvang

Wil je zeker weten dat je zonder risico als zelfstandige kunt blijven werken? Of zoek je naar een alternatief met meer zekerheid? Dat snappen we! We helpen je op weg.  Als zzp’er heb je verschillende mogelijkheden:

oplossingen wet dba voor zzp’ers

de voordelen van werken via randstad

Een andere manier van zelfstandig werken geeft ook een aantal voordelen. We helpen je met een contract dat bij jou past, zodat je kunt blijven doen wat je leuk vindt, maar zonder de risico’s.

  • flexibiliteit: werk wanneer, waar en hoe je wil. Je hebt keuze uit verschillende opdrachten en een contract dat past bij jouw wensen
  • zekerheid: rekenen op een vast salaris, pensioenopbouw, reiskostenvergoeding en eindejaarsuitkering met een vast contract
  • vakantiedagen en vakantiegeld: krijg waar je recht op hebt. Of je nu op vakantie gaat of uitbetaalde dagen kiest
  • persoonlijke ontwikkeling: blijf groeien als professional (of) in je vak. Samen kijken we naar jouw toekomst en welke opleidingen of trainingen bij je passen om je persoonlijk verder te ontwikkelen
  • ziektegeld: zekerheid met een uitkering, ook als je ziek wordt
  • pensioenopbouw: in loondienst bouwen we automatisch een pensioen voor je op 
  • korting op verzekeringen: krijg korting op bijvoorbeeld je zorgverzekering.
  • geen administratie: wij regelen alles. Jij krijgt je loon elke week of elke vier weken. Geen facturen of btw-stress meer.