wat is de ziektewet?

De Ziektewet is een vangnetregeling voor werknemers die ziek zijn en geen loon (meer) krijgen van een werkgever. Het gaat daarbij om situaties waarin de werknemers wel verzekerd zijn voor de ZW, maar geen recht hebben op loondoorbetaling. ​​Zij vallen dan onder het zogeheten ‘vangnet’ van de Ziektewet. Vangnetters zijn bijvoorbeeld:

  • oproep- en invalkrachten zonder arbeidsovereenkomst

  • mensen met een fictief dienstverband (bijvoorbeeld thuiswerkers, musici, artiesten)

  • werknemers van wie het (tijdelijke) arbeidscontract tijdens de ziekte afloopt

  • oud-werknemers die binnen vier weken na het einde van hun dienstverband ziek worden (nawerking)

  • werklozen die langer dan dertien weken ziek zijn

  • vrijwillig verzekerden voor de ZW

AOW-gerechtigde werknemers van wie het tijdelijke arbeidscontract tijdens de ziekte afloopt.

ziektewet voor werkgevers

De Ziektewet speelt voor jou als werkgever vooral een rol als een dienstverband eindigt of bijna eindigt. In de volgende situaties kan een (ex-)medewerker recht hebben op een ZW-uitkering:

  • het contract loopt af terwijl de medewerker ziek is. Vanaf de einddatum kan hij dan een ZW-uitkering krijgen

  • de medewerker wordt binnen vier weken na het einde dienstverband ziek. Dit valt onder de nawerking. UWV beschouwt hem dan nog als verzekerd en kan jou als laatste werkgever verantwoordelijk houden voor de uitkeringslasten.

De ex-medewerker moet zich uiterlijk op de tweede ziektedag ziek melden bij UWV. Deze ziekmelding geldt automatisch als aanvraag voor een Ziektewetuitkering. 

gevolgen voor whk-premie

Wordt de uitkering toegekend, dan kan dit gevolgen hebben voor de hoogte van jouw gedifferentieerde ZW- of WGA-premie. 

  • voor middelgrote en grote werkgevers telt instroom in de Ziektewet mee voor bij het vaststellen van de Whk-premie

  • kleine werkgevers betalen een sectorale premie en ondervinden hierdoor geen individuele gevolgen. 

Je hebt na het einde dienstverband geen re-integratieverplichtingen meer voor de ex-medewerker.

> kijk hier voor meer informatie over werknemer ziek uit dienst

gevolgen bij eigenrisicodragerschap

Ben je eigenrisicodrager voor de Ziektewet, dan zijn de gevolgen groter. Je betaalt in dat geval zelf de ZW-uitkering en blijft verantwoordelijk voor de re-integratie van de ex-medewerker. De ziekmelding loopt via je eigen organisatie. Je moet UWV uiterlijk zes weken na de eerste ziektedag informeren. Alleen in een beperkt aantal situaties betaalt UWV de uitkering.

recht op zw-uitkering

Werknemers hebben recht op een ZW-uitkering als zij aan al deze voorwaarden voldoen:

  • ze zijn verzekerd voor de Ziektewet

  • ze kunnen hun werk niet doen door ziekte

  • ze hebben geen recht op loondoorbetaling van hun werkgever.

> lees hier meer over het recht op een zw-uitkering

zw-uitkering voor extra beschermde medewerkers

Als werkgever ontvang je ziekengeld van UWV om het loon te kunnen doorbetalen van medewerkers die extra bescherming krijgen vanwege hun specifieke situatie. Dit zijn:

  • orgaandonoren

  • zwangere of net bevallen medewerkers die als gevolg van de zwangerschap of bevalling ziek zijn

  • medewerkers die onder de no-riskpolis vallen

  • medewerkers die onder de compensatieregeling vallen (oudere, voormalig werkloze werknemers die geboren zijn voor 1962 en tussen 2018 en 2020 in dienst zijn gekomen).

Als werkgever moet je voor deze groep medewerkers binnen zes weken nadat ze ziek zijn geworden een ziekmelding doen bij UWV om hen in aanmerking te laten komen voor een Ziektewetuitkering. Deze uitkering kun je als werkgever vervolgens in mindering brengen op het loon.

> kijk hier voor meer informatie over no-riskpolis

duur ziektewetuitkering

De ZW-uitkering duurt maximaal twee jaar (104 weken).  Voor het bepalen van deze 104 weken worden ziekteperioden bij elkaar opgeteld die elkaar met een onderbreking van minder dan vier weken opvolgen. Ook de ziekteperioden voor en na de zwangerschaps- en bevallingsuitkering worden samengeteld als de ziekteoorzaak voor en na het verlof hetzelfde is. De ZW-uitkering van AOW-gerechtigden duurt maximaal zes weken. 

UWV betaalt meestal de ZW-uitkering uit. Ben je eigenrisicodrager, dan betaal je zelf de uitkering.

wachtdagen

Voor sommige verzekerden (zoals vangnetters) gelden twee wachtdagen voordat het ziekengeld ingaat.

eerstejaars ziektewet-beoordeling (ezwb)

Iemand die een ZW-uitkering ontvangt en die geen werkgever meer heeft, krijgt aan het einde van het eerste ziektejaar de zogeheten Eerstejaars Ziektewet-beoordeling (EZWB) van UWV. Als hieruit blijkt dat de betreffende persoon nog 65% of meer van zijn laatstverdiende inkomen kan verdienen, eindigt het recht op Ziektewetuitkering een maand later.

> meer informatie over de ezwb vind je hier

zw-beoordeling voor eigenrisicodragers

Ben je als werkgever eigenrisicodrager voor de Ziektewet, dan voert UWV na één jaar ziekte een beoordeling uit voor jouw ex-medewerker. Tijdens deze beoordeling bekijkt UWV:

  • welke beperkingen iemand heeft (gesprek met arts)

  • welke arbeid iemand nog kan doen en wat hij daarmee kan verdienen (gesprek arbeidsdeskundige).

Op basis hiervan beslist UWV of jij de Ziektewetuitkering moet doorbetalen of mag stoppen. De ZW-uitkering stopt als:

  • de ex-medewerker zijn eigen werk weer kan doen (stopzetting meestal binnen één dag)

  • hij meer dan 65% kan verdienen van zijn oude loon (stopzetting meestal na één maand).

Als iemand binnen vier weken na het einde van de uitkering opnieuw ziek wordt, beoordeelt UWV opnieuw of er recht op een ZW-uitkering bestaat. Na het stoppen van de ZW-uitkering kan de ex-medewerker mogelijk een WW-uitkering of bijstandsuitkering aanvragen. Als werkgever ontvang je een kopie van de beslissing. Bezwaar maken is mogelijk.

langer dan twee jaar ziek

Is een medewerker na twee jaar nog steeds arbeidsongeschikt, dan kan hij uiterlijk elf weken voor het einde van de ZW-uitkering een WIA-aanvraag doen bij UWV. 

> lees hier meer over de wia

hoogte ziektewetuitkering

De ZW-uitkering bedraagt meestal 70% van het dagloon (tot maximaal het maximumdagloon). Bij zwangerschap en orgaandonatie is de uitkering 100% van het eigen dagloon (tot maximaal het maximumdagloon). Dit geldt ook als het dienstverband eindigt tijdens de zwangerschap of het verlof voor de orgaandonatie. 

Voor medewerkers, die onder de no-riskpolis vallen, geldt het volgende:

  • tijdens het dienstverband geldt in het eerste ziektejaar het cao-percentage voor loondoorbetaling

  • gaat de medewerker in het eerste ziektejaar uit dienst, dan ontvangt hij vanaf dat moment een ZW-uitkering van 70% van het dagloon

  • vanaf week 52 bedraagt de uitkering altijd 70%.

aanvraag ziektewetuitkering

Wie binnen vier weken na het einde van zijn dienstverband ziek wordt en geen werkgever meer heeft, moet zich ziek melden bij UWV of bij zijn ex-werkgever, als deze eigenrisicodrager is voor de ZW. Als het dienstverband eindigt, moet de werkgever een zogeheten ziek-uit-dienstmelding doen bij UWV. Dan weet UWV dat er geen dienstverband meer is en wordt er onderzocht of de medewerker recht op ZW heeft. In de andere gevallen moet de werkgever de ziekmelding doorgeven aan UWV om de werknemer in aanmerking te laten komen voor een Ziektewetuitkering.