kom alles te weten over zelfstandigheid:

wat betekent zelfstandigheid?

Zelfstandigheid betekent onafhankelijk zijn, oftewel autonoom zijn. Iemand die zelfstandig is, voert werkzaamheden of taken uit zonder begeleiding, hulp of toezicht van anderen.

Een zelfstandige collega pakt zelf werkzaamheden op, durft beslissingen te nemen en kan goed alleen werken. Mensen met een hoge mate van zelfstandigheid voelen zich bovendien verantwoordelijk om hun afspraken na te komen en goed werk te leveren. Iemand die zelfstandig is, is bovendien oplossingsgericht en gaat lastige situaties niet uit de weg. Een veelzijdige competentie dus!

wat maakt zelfstandigheid zo belangrijk op de werkvloer?

Zelfstandigheid op de werkvloer werkt in je voordeel. Als je onafhankelijk van je collega’s beslissingen kan nemen, werk je namelijk heel efficiënt. Je hoeft immers niet op elkaar te wachten én er zijn minder mensen nodig voor dezelfde taak. Bovendien geeft zelfstandig werken nog meer voldoening!

Voor werkgevers zijn zelfstandige werknemers goud waard. Een team dat zelfstandig werkt heeft relatief weinig begeleiding nodig en bepaalt zelf welke werkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Hierdoor heb je als werkgever of manager meer tijd om je op je eigen verantwoordelijkheden te focussen. Ook denkt een zelfstandig team in oplossingen, voelt het zich verantwoordelijk om werkzaamheden goed uit te voeren en is het kritisch op de kwaliteit die het team levert. Daarmee draagt zelfstandigheid bij aan het onderlinge vertrouwen op de werkvloer.

wanneer sla je erin door?

Het is goed om zelfstandigheid na te streven, maar dit kan ook een valkuil zijn. Bijvoorbeeld wanneer je weigert je collega om advies te vragen als je een probleem op moet lossen. Of wanneer je geen taken uit handen wil geven en daardoor je deadlines niet haalt. Dat is zonde, want je kan nog steeds zelfstandig zijn wanneer je anderen inschakelt. Sterker nog, het feit dat je inziet dat je iets niet alleen kan, is ook een vorm van zelfstandigheid. Hulp inschakelen is een hele zelfstandige beslissing die vaak voortkomt uit een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Zolang je alleen hulp inschakelt of advies vraagt wanneer het echt nodig is, doet het heus geen afbreuk aan jouw zelfstandigheid!

vier manieren om je zelfstandigheid te ontwikkelen

  1. ontwikkel zelfstandigheid met zelfvertrouwen
    Zelfstandigheid en zelfvertrouwen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Bij een gebrek aan zelfvertrouwen zul je nooit zelfstandig beslissingen kunnen nemen. Wil je werken aan je zelfstandigheid? Zet je twijfels opzij, geloof in jezelf en focus op datgene waar je goed in bent. Met zelfvertrouwen boost je je eigen zelfstandigheid.
  2. ontwikkel zelfstandigheid door te oefenen
    Oefening baart kunst en dat geldt ook voor zelfstandigheid. Om zelfstandigheid te ontwikkelen moet je oefenen met autonoom gedrag. Neem bijvoorbeeld een beslissing zonder je collega om advies te vragen, wijs jezelf een taak toe of los een probleem op zonder hulp van je manager. Ook kleine oefeningen dragen bij aan de ontwikkeling van jouw zelfstandigheid.
  3. ontwikkel zelfstandigheid door te imiteren
    Een andere manier om je zelfstandigheid te ontwikkelen is door gedrag van anderen te imiteren. Hoe pakken je collega’s problemen aan, zonder om hulp te vragen? Waar zoeken ze informatie op, als ze de vraag van een klant niet kunnen beantwoorden? Observeer de werkwijze van collega’s of vraag om tips en pas ze toe om zelfstandiger te worden op de werkvloer.

  4. ontwikkel zelfstandigheid met online trainingen
    Bij Randstad vind je gratis online trainingen om je competenties te ontwikkelen. Aan de slag met je zelfstandigheid? Kijk dan eens naar de training Hak die knoop door! en leer zelfstandig beslissingen te nemen. Heb je een leidinggevende rol en wil je de zelfstandigheid binnen je team vergroten? Dan is de training Coachend leidinggeven misschien iets voor jou. 

Met een Randstad-account is deze training helemaal gratis. Hier maak je er snel één aan

functies waarbij zelfstandig werken belangrijk is

Voor elke functie geldt dat het prettig is als je zelfstandig kan werken, maar in een assisterende of leidinggevende rol komt deze competentie extra goed van pas. Denk bijvoorbeeld aan een functie als:

  • teamleider: de leiding nemen en een team aansturen vereist zelfstandigheid. In de functie van teamleider is er geen ruimte voor twijfel, onzekerheid of onverantwoordelijkheid. Als teamleider moet je namelijk beslissingen nemen, taken verdelen, advies geven en oplossingen aandragen. Allemaal taken waar een flinke dosis zelfstandigheid bij komt kijken.

  • projectleider: als projectleider ben je eindverantwoordelijk voor een project. Je stuurt een team aan, bewaakt de planning, het budget én de kwaliteit. Doet er zich een probleem voor? Dan zorg je voor een oplossing. Moet de koers bijgesteld worden? Dan pak je je verantwoordelijkheid en maak de juiste beslissing.

  • personal assistant: als personal assistant werk je vaak in je eentje, wat betekent dat je geen collega’s hebt die je om hulp kan vragen. In deze rol kun je met zelfstandigheid echt het verschil maken. Bijvoorbeeld door taken op je te nemen, voordat degene voor wie je werkt de kans krijgt ze aan je toe te wijzen. Een goede personal assistant is de opdrachtgever altijd één stap voor.

zo toon je zelfstandigheid aan tijdens een sollicitatiegesprek

Als er gevraagd wordt om zelfstandigheid aan te tonen tijdens een sollicitatiegesprek, kun je dit op meerdere manieren doen. Zo kun je voorbeelden geven van belangrijke beslissingen die je hebt genomen op de werkvloer zonder hulp van anderen. Of problemen die je hebt opgelost, zonder advies te vragen aan je collega’s. 

Daarnaast kun je vertellen over werkzaamheden in je huidige of vorige baan, waaruit blijkt dat je zelfstandig bent. Misschien stuur je collega’s aan, werk je in je eentje aan een project of maak je elke week je eigen planning. 

Vergeet niet dat je met voorbeelden uit je privéleven ook aan kan tonen dat je zelfstandig bent. Ben je op jonge leeftijd op jezelf gaan wonen? Ga je wel eens in je eentje op vakantie? Ook hiermee laat je aan je potentiële nieuwe werkgever zien dat het met jouw zelfstandigheid wel goed zit!

zo help je anderen zich te ontwikkelen met zelfstandigheid

Het is natuurlijk heel fijn als jij zelden hulp nodig hebt, maar misschien geldt dat niet voor je collega’s. Help ze daarom een handje!

Maak bijvoorbeeld de afspraak met je collega’s dat ze  eerst zelf met een potentiële oplossing moet komen, voordat ze om hulp vragen. Of deel een project op in afzonderlijke taken, zodat iedereen individueel aan de slag kan. Met dergelijke oefeningen kun je collega’s stimuleren om hun zelfstandigheid ontwikkelen.

Een andere manier om zelfstandigheid te ontwikkelen is door aan zelfvertrouwen te werken. Ga eens met je onzekere collega in gesprek en probeer te achterhalen waar de onzekerheid vandaan komt. Laat diegene een aantal persoonlijke kwaliteiten opschrijven en focus op de taken die goed gaan. Hiermee boost je het zelfvertrouwen en daarmee indirect de competentie zelfstandigheid.

Hier lees je meer tips over het ontwikkelen van zelfstandigheid.

gelijksoortige competenties

Als je zelfstandig bent en zelfstandig kan werken, dan ben je waarschijnlijk ook oplossingsgericht. Beide competenties uiten zich onder andere in beslissingen nemen en initiatief tonen. Bijvoorbeeld als er zich een probleem voordoet en je een nieuw plan van aanpak opstelt om het op te lossen.

Iemand die zelfstandig werkt, heeft meestal ook aanleg voor (zelf)discipline. Als je een doel voor jezelf opstelt, zoals het verbeteren van je prestaties op de werkvloer, ben je grotendeels op jezelf aangewezen om dit doel te behalen. Jij beslist wat je moet doen of juist laten om dat doel te behalen. Daarmee liggen zelfstandigheid en zelfdiscipline in elkaars verlengde.

wat is het verschil tussen zelfstandigheid en zelfredzaamheid?

De competentie zelfstandigheid wordt wel eens in één adem genoemd met zelfredzaamheid, maar betekent niet hetzelfde. Iemand die zelfredzaam is, is in staat om zichzelf te verzorgen en zelf beslissingen te maken. Dit begrip wordt meestal niet gebruikt op de werkvloer. Zelfstandigheid gaat verder dan zelfredzaamheid. Iemand die zelfstandig is, heeft ook een groot verantwoordelijkheidsgevoel, is gemotiveerd om taken goed uit te voeren, denkt probleemoplossend en streeft naar verbetering.

Ben je klaar voor een baan waarbij je zelfstandig aan de slag kan? Bel dan met een van onze intercedenten! Zij begeleiden je graag met je zoektocht én tijdens je gehele dienstverband.

veelgestelde vragen over zelfstandigheid