Wie zet een vliegtuig beter en veiliger aan de grond? De zware en supersnelle computer, die een automatische landing uitvoert? Of de mens, goed getraind en met gevoel voor snelheid en richting? Met elk nieuw vliegtuig zet de technologie zijn opmars in de cockpit voort. Wie is de baas en voor hoe lang nog? We spraken hierover met Piet-Hein Eldering, bestuurslid Professionele Zaken bij Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers.

technologie van morgen

Als binnenkort de laatste Fokker 70 bij de KLM met pensioen gaat, nemen piloten afscheid van een generatie vliegtuigen met relatief “oude” technologie. De Fokker was voor piloten nog direct aan te sturen, tegenwoordig kan dat niet meer. De Embraers, Boeings en Airbussen van vandaag zitten van neus tot staart vol met computers. Deze technologie neemt de taken van piloten over en vereenvoudigt dit. Computers controleren de staat van het toestel, de conditie van de motoren, het brandstofverbruik, de route – wat eigenlijk niet. De opmars van technologie zorgt ervoor dat de computer een uiterst kundige copiloot is geworden. Eentje met potentie, die nooit moe wordt en elk routinematig klusje even secuur uitvoert.

het einde van de piloot

Volgens wetenschappers duurt het niet lang meer voordat het technisch mogelijk is om vliegtuigen zonder piloten te laten vliegen. Piet-Hein Eldering (40) is bestuurslid Professionele Zaken bij Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers. Hij schrikt niet van zo’n verandering. ‘Met mijn vakbondspet op gezegd: we staan niet te springen’, vertelt Eldering. ‘Maar realistisch gezien verbaast het mij niet de techniek zo hard gaat. Volgens mij zit het probleem niet in de cockpit, maar in de cabine. Wie durft in een vliegtuig zonder piloot te stappen?’

Eldering heeft de opmars van de techniek van dichtbij gezien. Hij beaamt ook dat al die technologie aan boord het werk van de piloot heeft beïnvloed. ‘De techniek kan veel taken overnemen. Het starten van de motoren van bijvoorbeeld een Boeing 747 gaat nog in stappen – klep hier open, klep daar dicht – maar bij een vliegtuig als de 777 zijn veel van deze stappen geprogrammeerd. De piloot controleert en overruled als dat nodig is.’

nog meer training

Heeft de piloot dan nog wel wat te doen? Eldering aarzelt. ‘Piloten blijven de baas. Blijven controleren. Niet wantrouwen, maar zeker willen weten om indien nodig in te grijpen. Dat blijft soms noodzakelijk.’ Wie denkt dat piloten hierdoor minder opleiding nodig hebben, heeft het mis. ‘In de nieuwste Airbussen spelen verschillende niveaus van automatisering op wanneer systemen wegvallen. Dat lijkt een enorme vooruitgang – maar de vliegers zullen nóg beter getraind moeten worden. En ze moeten nog scherper zijn op wat ze bij verschillende niveaus aan “zelfstandig werken” van het vliegtuig mogen verwachten. Zo heeft technologische vooruitgang soms ook z’n nadelen.’

doorontwikkelen: internet aan boord

Hoewel het hard lijkt te gaan met de techniek aan boord, lijken sommige aspecten van het werk licht achter te lopen. Neem bijvoorbeeld internet aan boord. Leuk voor de passagiers, maar helaas nog weinig ontwikkeld, traag en bepaald niet breedband. Eldering is het hiermee eens. ‘Het doorontwikkelen daarvan zou ons piloten ook zeer helpen. Op mijn wensenlijstje van meest geraadpleegde diensten zou realtime hoogwaardige weerupdates bovenaan staan. De weersvoorspellingen waarmee wij vanaf Schiphol de lucht in gaan zijn weliswaar heel goed, maar beter actueel zicht op het weer zou nog veiliger zijn.’

samenwerking tussen mens en machine

Op de vraag wie een betere piloot is, de computer of Piet-Hein Eldering, volgt lichte aarzeling. Dan: ‘De computer is consistenter en kan dezelfde handeling honderd keer feilloos uitvoeren. Maar bepaalde landingen, bijvoorbeeld onder moeilijke weersomstandigheden, die kan de autopilot niet goed aan. Deels is daar bewust een beperking ingebouwd door de ontwerpers. De mens als manager wordt gezien als een belangrijke schakel in het geheel.’

Het samenspel van techniek en mensenwerk lijkt vooralsnog de beste resultaten op te leveren.

werken op schiphol

Werken op Schiphol is dynamisch, afwisselend en vooral enerverend. Randstad heeft onder andere vacatures bij de KLM en ook vacatures in de logistiek, transport en andere vakgebieden. Zo zijn er parttime en fulltime banen, bijbanen of banen op oproepbasis. Kortom: het is allemaal mogelijk als je via Randstad werkt. Interesse? Vind nu de vacature op Schiphol die bij jou past. naar alle schiphol vacatures.